Bengurionówka to historyczna kamienica z roku 1780, zlokalizowana przy Placu 15 sierpnia (rynku) 21a w Płońsku, w bezpośrednim sąsiedztwie ulicy Warszawskiej. To w tym miejscu spędził swoje dzieciństwo Dawid Ben Gurion, postać niezwykle ważna w historii, uznawana za jednego z głównych architektów powstania państwa żydowskiego oraz pierwszego premiera Izraela.
Kamienica nie tylko ma znaczenie historyczne ze względu na swoje pochodzenie, ale również ze względu na osobę, która w niej dorastała. Wpływ, jaki Dawid Ben Gurion wywarł na losy Żydów w XX wieku, dodaje temu miejscu szczególnego wymiaru.
Historia
David Ben Gurion, znany wcześniej jako Dawid Grün, przyszedł na świat w 1886 roku w Płońsku, w miejscu, gdzie dziś znajduje się plac jego imienia. Niestety, jego rodzinny dom został zburzony z powodu złego stanu technicznego. Rodzina Guriona zmieniła miejsce zamieszkania, przenosząc się do kamienicy w centrum miasta. W tej lokalizacji żyli aż do 1906 roku, kiedy to podjęli decyzję o emigracji do Palestyny.
W latach 2003-2011 w podziemiach kamienicy można było podziwiać wystawę dedykowaną relacjom Ben Guriona z Płońskiem. Ekspozycja ta została później przeniesiona do Domu Kultury, ale kamienica wciąż jest częścią miejskiego Szlaku Dawida Ben Guriona.
Kamienica ta ma również ciekawą historię gastronomiczną. W przeszłości mieściła się tam restauracja, w której regularnie jadał Szewach Weiss. W lokalu serwowano danie główne składające się z ziemniaków, sałaty oraz sznycla, które nosiło nazwę bengurionówka.
Architektura
Kamienica wznosi się w imponujący sposób, ustawiona szczytem do rynku, zajmując strategiczny narożnik. Budynek składa się z dwóch kondygnacji, a jego elegancki dach ma kształt dwuspadowy, co nadaje mu klasyczny wygląd.
Charakterystycznym elementem architektury są arkadowe podcienia, które są sklepione kolebkowo i ozdobione parami lunet, szczególnie widoczne od strony ulicy Warszawskiej. Całość dopełniają gzymsy o różnych formach, które stanowią istotny detal tego architektonicznego dzieła.
Warto wspomnieć, że budynek był nie tylko świadkiem historii, ale również miejscem zamieszkania Dawida Ben Guriona. Fakt ten upamiętnia specjalna marmurowa tablica, której odsłonięcie miało miejsce 1 grudnia 1995 roku, z okazji 22. rocznicy śmierci tego wybitnego premiera Izraela. Na tablicy znajdują się m.in. słowa: „ukształtował charakter państwa jako monolitycznego społeczeństwa imigracyjnego, nacechowanego tradycją żydowską i nowoczesnym pluralizmem”.
Przypisy
- Museum of the JewishM.t. J., The Jewish Community of Plonsk [online], dbs.anumuseum.org.il [dostęp 28.03.2024 r.]
- SzewachS. Weiss, Szewach Weiss o miejscach ważnych dla jego życia i kariery [online], Rzeczpospolita [dostęp 28.03.2024 r.]
- WirtualnyW. Sztetl, Szlak Dawida Ben Guriona w Płońsku [online].
- WirtualnyW. Sztetl, Dom rodzinny Dawida ben Guriona w Płońsku [online].
- JakubJ. Danielski, Załącznik do uchwały Nr XL/285/2021 Rady Miejskiej w Płońsku z dnia 21.01.2021 r. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Płońsk na lata 2021-2024 [online], październik 2020, s. 23, 29, 41.
- JustynaJ. Sarzalska (red.), Przewodnik historyczny Ziemi Płońskiej, Płońsk: Powiat Płoński, 2013, s. 26.
- Szlakiem Dawida Ben Guriona. Following the trail of David Ben Gurion [online].
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Wójty-Zamoście | Lądowisko Płońsk-Szpital | Płońsk (stacja kolejowa) | I Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza w Płońsku | Zespół Szkół nr 2 im. Leona Rutkowskiego w Płońsku | Nadleśnictwo Płońsk | Kościół św. Michała Archanioła w PłońskuOceń: Bengurionówka